Czy zabytkowe Puszczykówko zostanie zniszczone?

 Maciej Krzyżański*

Jakiś czas temu, po spotkaniu z mieszkańcami ulicy Cyryla Ratajskiego, przekazałem do Urzędu Miasta zapytania względem najbardziej drażliwych spraw. Które brzmiały:

Willa niemieckiego architekt Paula Preula Fot. Maciej Krzyżański

1. Dlaczego został wywołany miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego w Puszczykowie w rejonie ulic: C. Ratajskiego, Dworcowa, Słowackiego, Mickiewicza, A. Fiedlera?

2. Ile kosztowały do tej pory prace nad miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego w Puszczykowie w rejonie ulic: C. Ratajskiego, Dworcowa, Słowackiego, Mickiewicza?

3. Dlaczego wzdłuż ulicy Cyryla Ratajskiego umieszczono pas Infrastruktury Technicznej? Czy ma to na celu wybudowanie chodnika, jezdni, drogi rowerowej?

4. Czy planowane jest poszerzenie ulic Mickiewicza, Słowackiego, Spokojnej i Reymonta?

5. Czy wylot ulicy Mickiewicza przy ulicy Ratajskiego wymaga poszerzenia?

6. Czy Urząd Miasta prowadzi rozmowy z deweloperami związane z działkami między ulicą Słowackiego a linią kolejową E59? Dlaczego wyznaczono tam drogi wewnętrzne?

7. Czy miasto chce zniszczyć zabytkowe zabudowania i założenia ogrodowe ulicy Cyryla Ratajskiego?

8. Czy miasto chce zwiększenia przepustowości ulicy Cyryla Ratajskiego?

9. Jaki jest związek mpzp z regulacją ruchu na ulicy Cyryla Ratajskiego. Czy w mpzp można wyznaczyć przejścia dla pieszych oraz znaki drogowe?

Willa Tomaszewskiego Fot. Maciej Krzyżański

A oto odpowiedz na pytania:

W związku z interpelacją dot. projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu położonego w Puszczykowie w rejonie ulic: C. Ratajskiego, Dworcowa, Słowackiego, Mickiewicza, odpowiadając na poszczególne pytania w tej sprawie

wyjaśniam, że:

Willa Lesika Fot. Maciej Krzyżański 

1. Celem sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla rejonu ul. Ratajskiego jest uporządkowanie charakteru i przeznaczenia poszczególnych terenów, w tym - wyznaczenie dopuszczalnych funkcji i zasad podziału i zabudowy gruntów, zasady budowy ogrodzeń oraz regulacja układu komunikacyjnego i obsługi parkingowej. Od listopada 2008 roku teren planu był objęty postępowaniem prowadzonym przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w sprawie wpisania do rejestru zabytków historycznego układu urbanistycznego miasta Puszczykowa. Mieszkańcy ulic Mickiewicza, Spokojnej, Fiedlera, Słowackiego, Reymonta, Dworcowej skierowali do Rady Miasta pisemny protest podpisany przez 60 osób przeciwko działaniom Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz skutkom prawnym wpisania układu urbanistycznego fragmentu miasta do rejestru zabytków. W piśmie zobowiązano Burmistrza Miasta do przygotowania planu zagospodarowania przestrzennego dla tego obszaru. Wniesiono także prośbę do Rady Miasta dotyczącą opracowania dla tego rejonu planu zagospodarowania przestrzennego, który miałby pogodzić możliwość rozwoju przestrzennego z ochroną istniejących walorów.

Rada Miasta apelowała o zawieszenie prowadzonego postępowania i wypracowanie przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków innych skutecznych form ochrony unikatowego charakteru miasta, np:


wytypowanie obiektów lub nieruchomości przeznaczonych do indywidualnego wpisu do rejestru zabytków i sukcesywne dokonywanie wpisów do rejestru

oraz


przedstawienie propozycji szczegółowych i jednoznacznych zapisów dotyczących ochrony dóbr kultury, które mogą zostać uwzględnione w opracowywanych przez miasto planach zagospodarowania przestrzennego.

W związku ze stanowiskiem mieszkańców oraz Rady Miasta podjęta została uchwała o przystąpieniu do prac nad planem. Ustalenia planu mają być jednocześnie spełnieniem jednej z form ochrony zabytków wymienionych w art.7 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – tj. forma ochrony poprzez ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Ulica Cyryla Ratajskiego Fot. Maciej Krzyżański

2. Dotychczasowe koszty opracowania planu :

14.760,- zł – aktualizacja mapy zasadniczej obszaru planu dla celów projektowych

8.000,- zł brutto – za opracowanie projektu planu i przekazanie do opinii i uzgodnień

8.000,- zł brutto – za opracowanie i przekazanie projektu planu do publicznego wglądu

3. Projektowany pas infrastruktury technicznej ma stanowić uzupełnienie pasa drogowego ulicy Ratajskiego. W projekcie planu przewiduje się możliwość prowadzenia na tym terenie sieci infrastruktury technicznej, zagospodarowanie zielenią wysoką i niską, lokalizację ścieżek, dojść i dojazdów, w miarę możliwości zachowanie istniejących drzew. Nie przewiduje się prowadzenia tam pasa jezdni.

4. W projekcie planu nie planuje się poszerzenia ulic: Fiedlera ( obecnie - 6m) , Spokojnej (obecnie – 7m) i Mickiewicza (obecnie – 11m), a jedynie regulację narożników przy włączeniach dróg. Planowane jest natomiast dostosowanie parametrów ulic Słowackiego, Reymonta i Ratajskiego do obowiązujących przepisów.

5. Włączenie ulicy Mickiewicza do Ratajskiego przebiega obecnie zwężającym się do szerokości 4 m pasem drogi. Nie spełnia to żadnych przepisów drogowych ani warunków bezpieczeństwa. Poszerzenie przy skrzyżowaniu obu ulic zwiększy bezpieczeństwo pieszych, rowerzystów i kierujących pojazdami. Usunięcie rosnących tam obecnie krzewów ( drzewa mają pozostać) znacznie poprawiłoby widoczność, szczególnie po lewej stronie przy wjeździe z ulicy Mickiewicza w Ratajskiego.

6. Na terenach dotąd niezabudowanych pomiędzy ulicą Słowackiego a terenem PKP , na wniosek części właścicieli gruntów zaprojektowano możliwość podziału terenu na działki budowlane. Projekt planu przewiduje na każdej z działek możliwość budowy tylko jednego budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Nie ma mowy o zabudowie deweloperskiej, czy o innym charakterze niż jednorodzinna. Warunkiem przeznaczenia terenu pod zabudowę jest zapewnienie prawidłowej obsługi komunikacyjnej. W tym przypadku dla obsługi terenu zaprojektowano drogi wewnętrzne, które pozostaną własnością prywatną.

7. Celem opracowania i uchwalenia planu zagospodarowania jest ochrona zabytkowego charakteru tej części miasta , m.innymi poprzez zapisy ustalające wyłącznie mieszkalny charakter zabudowy, ustalenie minimalnej powierzchni działki pod nową zabudowę , wprowadzenie zakazu budowy obiektów usługowych dla większości terenu, ustalenie maksymalnych gabarytów zabudowy w uzgodnieniu z Powiatowym Konserwatorem Zabytków w Poznaniu.

8. Przewidywane w planie poszerzenie pasa drogowego ulicy Ratajskiego o pas infrastruktury technicznej z zielenią ma na celu dostosowanie parametrów drogi do obowiązujących przepisów i związane z tym bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu drogowego.

9. W planach zagospodarowania wyznacza się m.in. przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu, zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, zasady kształtowania krajobrazu, ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków. Kwestia znaków drogowych, oznaczeń przejść dla pieszych itp. regulowana jest przepisami organizacji ruchu drogowego.

Odpowiedzi jakich udzielił Urząd Miasta wyjaśniają w wielu sprawach założenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla ulic Ratajskiego, Mickiewicza, Reymonta, Fiedlera, Spokojnej i Słowackiego. Na antenie Radio Merkury w dniu 13 V 2016 między godziną 15.30 a 17.00 będzie można posłuchać wywiadu z Panem Ryszardem Mazurowskim - właścicielem willi po założycielu Puszczykówka Władysławie Tomaszewskim - dotyczącego walorów historycznych Puszczykówka

Maciej Krzyżański - radny Rady Miasta Puszczykowa

Historia Ochotniczej Straży Pożarnej w Puszczykowie (od 1945 do 1995 roku)

Maciej Krzyżański*

Po 1945 roku Ochotnicza Straż Pożarna w Puszczykowie zaczęła na nowo swoją działalność. Strażacy wykonywali coraz więcej prac społecznych, lecz nie posiadali stałej siedziby. Jednak już pod koniec lat czterdziestych nadarzyła się okazja do pozyskania obiektu, dzięki budowie szosy poznańskiej. Na terenie inwestycji znajdowała się przedwojenna sala towarzystwa gimnastycznego Sokół. Strażacy rozebrali budynek i przenieśli na ulicę Poznańską. Przez większość lat pięćdziesiątych trwały prace nad wykończeniem remizy.

Obchody 50 lat OSP w Puszczykowie

Z początkiem lat sześćdziesiątych liczba członków OSP zaczęła się zmniejszać początkowo z powodu konieczności odbycia przez strażaków służby wojskowej, a później z powodu zawierania przez nich związków małżeńskich. Pozostało niewielu członków i to niestety już w starszym wieku, którzy brali regularny udział w akcjach gaśniczych. Pod koniec lat sześćdziesiątych, zaczęto wprowadzać do działalności w OSP Puszczykowo nowych członków i organizować nowe inicjatywy. Utworzono zespół muzyczny, który był największą zachętą do wstępowania w szeregi OSP. Na listę członków OSP w ślad ojców wpisywali się synowie, żeby aktywnie poświęcić się honorowej działalności dla społeczeństwa.

Jak wspomina Leon Kempiński, w połowie lat siedemdziesiątych na terenie Puszczykowa wyłoniła się szajka podpalaczy, którzy dla rozrywki i pieniędzy zaczęli podpalać lasy oraz zabudowania. W czasie alarmu dołączali oni do Straży, żeby pomagać gasić pożar. Po podpaleniu drewnianej dzwonnicy przy kościele parafialnym w Puszczykowie złoczyńcy zostali ujęci. Podpalenia stały się hańbą dla OSP, a poprzez artykuły prasowe skojarzono jednostkę jedynie z podpaleniami. Od tego czasu podpaleń wielu członków straży zniechęciło się do działalności w OSP.

Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych wybrano nowy zarząd Ochotniczej Straży Pożarnej. Prezesem został Mieczysław Woroch, który rozpoczął naprawę OSP w Puszczykowie. Działacze OSP postanowili zorganizować Młodzieżową Drużynę Pożarniczą i Harcerską Drużynę Pożarniczą. Jednymi z założycieli byli Leszek Szczukocki i Włodzimierz Przybył. Działalność naprawcza prezesa Mieczysława Worocha w OSP Puszczykowo została szybko zauważona przez komendanta Zawodowej Straży Pożarne. W 1983 roku przystąpiono do przygotowań do obchodów pięćdziesiątej rocznicy powstania Ochotniczej Straży Pożarnej w Puszczykowie. Przygotowaniami zajął się specjalnie powołany w tym celu Komitet Organizacyjny, którego przewodniczącym został naczelnik miasta Puszczykowa Władysław Krzyżański. Z okazji 50-lecia istnienia OSP w Puszczykowie zdecydowano się wręczyć OSP sztandar, który ufundowany został przez Urząd Miasta w Puszczykowie, strażaków z OSP Puszczykowo oraz ze składek społecznych.

W drugiej połowie lat osiemdziesiątych OSP w Puszczykowie miała pełne ręce roboty. Jak wspomina Stefan Romaszewski: „Innym moim […] wspomnieniem, gdzie mieliśmy dużo pracy i zaangażowania było usuwanie skutków po przejściu trąby powietrznej przez Puszczykowo. W 1986 roku na tą okoliczność nawet 1 tydzień nie chodziłem do pracy zawodowej, gdyż trzeba było pomóc mieszkańcom przy usuwaniu poprzewracanych drzew, płotów, szopek, dachów, parkanów i słupów elektrycznych.”

W 1987 roku w OSP w Puszczykowie, jak wynika z dokumentów z walnego zebrania, działało 96 strażaków. Jednostka była bardzo aktywna. Jednakże zmiany ustrojowe przypieczętowały los OSP. W 1991 roku doszło do rozwiązania OSP w Puszczykowie. Miejsce po zlikwidowanej jednostce zajęła Zakładowa Ochotnicza Straż Pożarna przy Wielkopolskim Parku Narodowym. Jednostce przekazany został cały sprzęt i użyczono siedzibę przy ulicy Poznańskiej. Już po kilku latach później w 1995 roku rozwiązano jednostkę, ze względu na przeniesienie siedziby WPN z Puszczykowa do Jezior.

Materiałów do napisania artykuł użyczyli: Marzena Szymańska, rodzina Worochów, Piotr Krzyżański, Leszek Szczukocki, Kazimierz Łyska oraz Adam Kaczmarek. Wszystkim należą się wielkie podziękowania. Zachęcam mieszkańców Puszczykowa do podzielenia się swoimi materiałami archiwalnymi oraz wspomnieniami na temat Puszczykowa. Szczególnie poszukiwane są wszelakie dokumenty i zdjęcia. Mój numer telefonu to 508 467 405, a adres mailowy to krzyzanskimaciej@gmail.com

*Maciej Krzyżański  - członek Koła Historycznego